De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, is deze week een onderzoek gestart naar de manier waarop de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) uitgeprocedeerde asielzoekers presenteert aan vertegenwoordigers van het land van herkomst. Aanleiding hiervoor zijn enkele individuele klachten en een verzoek van Vluchtelingenwerk Nederland. De resultaten van het onderzoek zijn in het najaar beschikbaar.
In vreemdelingenwet- en regelgeving is vastgelegd dat uitgeprocedeerde asielzoekers terug moeten naar het land van herkomst. Wanneer zij niet op eigen initiatief terugkeren en/of geen identiteitspapieren hebben, presenteert de IND asielzoekers aan vertegenwoordigers van het land van herkomst. Deze vertegenwoordigers, veelal medewerkers van ambassades, stellen dan alsnog de identiteit en nationaliteit van de mensen vast en verzorgen de benodigde reispapieren.
Onderzoek naar organisatie en informatie
Het onderzoek van de Nationale ombudsman spitst zich toe op de manier waarop de presentaties van asielzoekers uit Armenië, Azerbeidzjan en Syrië plaatsvinden en de manier waarop de IND asielzoekers hierover informeert. Dit naar aanleiding van vier individuele klachten en een verzoek van Vluchtelingenwerk Nederland. De klachten hebben betrekking op het verstrekken van vertrouwelijke informatie door de IND aan de vertegenwoordiging van het land van herkomst, zoals (delen van) het asieldossier. Informatie uit het asieldossier kan de asielzoeker bij terugkeer ernstig in de problemen brengen.
Voor het onderzoek wordt bij de IND en bij diverse betrokken organisaties en diensten informatie verzameld. Onderzoeksvragen zijn bijvoorbeeld: welke informatie wordt door de IND verstrekt over de gepresenteerde mensen? Wie zijn aanwezig tijdens een presentatie? En: welke afspraken zijn er gemaakt tussen Nederland en de landen van herkomst? Daarnaast worden betrokken ambtenaren gehoord, zo nodig onder ede. Ook de uitkomsten van de Commissie Havermans over het presenteren van Congolese asielzoekers worden in het onderzoek betrokken. Het onderzoek wordt in het najaar afgerond.
De Nationale ombudsman licht de start van het onderzoek vanavond in Zembla toe.