De telefoon gaat bij een van onze medewerkers. Mark (niet de echte naam) belt vanuit een inloophuis. Hij vertelt: "Enige tijd geleden hadden we een veteraan binnen als tijdelijke bewoner. Zijn lot heb ik mij behoorlijk aangetrokken en ik ben gaan zoeken naar opvangcentra voor veteranen. Helaas zijn er weinig voorzieningen waar veteranen begeleid opgevangen worden". Ook Paulien (niet de echte naam), een vrijwilliger met een hart voor veteranen, weet ons te vinden en vertelt: "Ik zet mij al jaren in voor het lot van veteranen. Echter, telkens weer wordt mijn organisatie geconfronteerd met falende zorgverlening, bureaucratie, de misplaatste macht van zorgverzekeraars en een gebrek aan kennis".
De verhalen van Mark en Paulien zijn signalen die ik, als Veteranenombudsman, binnenkrijg als het gaat om noodopvang voor veteranen. Naar aanleiding hiervan startte ik deze week met mijn team een onderzoek.
Veteranenwet
De overheid heeft een bijzondere zorgplicht als het gaat om veteranen. Dat is sinds 2014 geregeld in een speciale wet voor veteranen en relaties. Gelukkig gaat het met veruit de meeste veteranen goed en was de missie een waardevolle levenservaring. Maar een klein deel heeft door een uitzending helaas letsel opgelopen; lichamelijke en/of psychische klachten. Als gevolg daarvan kunnen zij in een situatie komen waardoor zij niet in hun eigen woning kunnen blijven en dringend andere woonruimte nodig hebben. Het lukt niet altijd deze woonruimte in hun eigen netwerk te vinden. Op grond van de bijzondere zorgplicht naar veteranen moeten zij kunnen terugvallen op de overheid.
Noodopvang
Om een beeld te krijgen van hoe de noodopvang voor veteranen is geregeld, hebben mijn medewerkers gesprekken gevoerd met een aantal betrokken partijen. De tot nu toe verkregen informatie laat zien dat niet elke veteraan die noodopvang nodig heeft, dat ook krijgt. Of weet waar hij hulp kan vragen. Ik wil dat dit onderzoek duidelijkheid geeft over hoe de bijzondere zorgplicht voor veteranen zichtbaar is bij de noodopvang.
Veteranendag
Vandaag staan we ook stil bij onze veteranen. Het is Veteranendag. De bijna 110.000 mannen en vrouwen die zijn uitgezonden tijdens militaire missies worden in het zonnetje gezet. Zij verdienen erkenning en waardering van de samenleving. We staan stil bij de inzet van Nederlandse militairen in het verleden en bij vredesoperaties die nu in verschillende delen van de wereld plaatsvinden. De Veteranendag zal net als vorig jaar thuis, op afstand, worden gevierd. U kunt het live volgen via een tv-uitzending vanuit de Koninklijke Schouwburg. Ik hoop u volgend jaar weer met mijn team op het Malieveld te kunnen zien!
De persoon op de foto is niet de persoon die in de column wordt genoemd.
Deze column is verschenen in De Telegraaf van 26 juni 2021.