Jan Prins is dé man als het gaat om lokale overheden. Hij vertelt over zijn praktijkervaringen, vooroordelen en samenwerken met klachtbehandelaars.

De Nationale ombudsman behandelt sinds 1996 ook klachten over lokale overheden. Op dit moment is de Nationale ombudsman voor 80 procent van de gemeenten ook de lokale ombudsman. Jan Prins gaat vaak op pad om te horen wat er speelt bij gemeenten.
Jan: "Ik heb niet de illusie dat wij het als Nationale ombudsman allemaal beter weten dan een gemeenteambtenaar. Omdat ik als wethouder heb gewerkt, begrijp ik makkelijker wat er aan de hand is. Ik zie snel hoe de verhoudingen liggen: hoe is de positie van een klachtbehandelaar in een gemeente, is er een modern bestuur, wordt er heel juridisch gedacht?"
Onafhankelijk
De laatste jaren is volgens Jan de focus van zijn werk verschoven van klagers naar de klachtbehandelaars in gemeenten. 'Nee, ze schieten niet in de stress als ik ze bezoek. Ze waarderen het dat wij de moeite nemen om naar hen toe te komen en niet 'vanuit Den Haag' wel even vertellen hoe het moet. Soms merk ik dat ze denken: ah, hij komt van de Nationale ombudsman, daar zit een bedoeling achter. En dat is absoluut niet zo. Wij zijn onafhankelijk.'
De Nationale ombudsman kijkt bij klachten over de overheid, zoals een gemeente, naar het verhaal van de burger én de overheid. Jan geeft een voorbeeld: "Stel dat iemand bij ons klaagt omdat de gemeente niets wil doen aan de hoogte van een verkeersdrempel. Dan brengen wij álle belangen in kaart. Het is niet vanzelfsprekend dat de klager gelijk krijgt. Bijvoorbeeld omdat de komst van de drempel door de gemeente vooraf goed is onderzocht. Denk aan metingen waaruit blijkt dat er te hard wordt gereden, een advies van Veilig Verkeer Nederland om de veiligheid te verbeteren of omdat de hoogte is aangepast voor de ambulances".
Partner
Jan gaat graag in gesprek. "In zo'n gesprek kun je de reacties beter peilen en vertellen wat wij kunnen betekenen. Wij willen partner zijn in het oplossen van problemen. Een partnerschap gaat uit van gelijkwaardigheid. Als Nationale ombudsman moeten we niet alleen maar roepen van een afstand. We willen zichtbaar zijn. Zo bezoeken we tijdens onze provincietour elk jaar twee provincies. We spreken dan met inwoners, medewerkers van maatschappelijke organisaties en gemeenten en bestuurders.'
Sparren
Klachtbehandelaren bij gemeenten zijn meestal eenpitters. Ze doen het werk erbij. Dat is logisch, zeker bij kleine gemeenten waar niet veel klachten binnenkomen. Jan: "Ze vinden het prettig om met ons te kunnen sparren. Ik merk dat daar behoefte aan is. Klachtbehandelaren kunnen ons gewoon bellen voor advies en gebruik maken van onze kennis. Voor ons is het contact met de gemeenten ook belangrijk. Gemeenten staan dichtbij de burger en hebben een schat aan ervaring die kan helpen bij goede oplossingen voor burgers én overheid."
Advieslijn en community
De Nationale ombudsman heeft speciaal voor professionals een advieslijn en een online community, de Raadbaak. Jan: "Wij geven informatie over hoe je met klachten en klagers omgaat. Bijvoorbeeld hoe je kunt voorkomen dat emoties de overhand krijgen. Maar ook hoe je omgaat met kinderrechten, hoe een andere gemeente een soortgelijk probleem aanpakt, hoe je collega-klachtbehandelaar in een andere gemeente heet? Ook verzorgen we workshops over professionele klachtbehandeling.
- Bel voor advies naar 070 3563550.
- Word lid van de Raakbaak, onze online community.
- Lees meer over de workshops professionele klachtbehandeling.