Korte tijd na zijn aanhouding nodigt de politie Klaas (niet de echte naam) uit voor een verhoor op het politiebureau. Klaas krijgt deze uitnodiging precies op zijn verjaardag binnen. Hij is ervan overtuigd dat de politie dat met opzet heeft gedaan, om hem dwars te zitten.
Niet eens met verhoor
Ook over het verhoor zelf is Klaas helemaal niet te spreken. Vooral de vraag van de agenten over wat het meest ingrijpende is wat hem in zijn leven is overkomen, vindt Klaas zeer onbeschoft. Hij noemt het zelfs een beestachtige manier van ondervraging. Klaas is het er bovendien ook niet mee eens, dat hij bij zijn verhoor zijn vingerafdrukken moest laten afnemen. Hij eist dat de politie zijn vingerafdrukken wist uit het computersysteem.
Klaas dient over zijn behandeling een klacht in bij de Nationale ombudsman. Het is dan gebruikelijk dat wij informatie opvragen bij de politie om ons een beeld te kunnen vormen van de gang van zaken. Zoals processen-verbaal, mutaties of andere bronnen die de klacht kunnen verduidelijken. Dat hebben we ook gedaan in de zaak van Klaas.
Niet met opzet
De Nationale ombudsman concludeert uit zijn onderzoek dat het ongetwijfeld een onaangename verrassing is geweest voor Klaas om op zijn verjaardag een uitnodiging voor verhoor te ontvangen. Maar de ombudsman is het niet met hem eens dat de politie dat met opzet heeft gedaan. Dan zou de postkamer van de politie immers op de hoogte moeten zijn van de verjaardagen van alle geadresseerden. En dat is niet aannemelijk.
Verder hebben wij Klaas laten weten dat de Nationale ombudsman niet de inhoud van de gestelde vragen tijdens een politieverhoor kan toetsen. We hebben Klaas uitgelegd dat het gebruikelijk is dat agenten bij een verhoor aan sociale vraagstelling doen. Daardoor kan de rechter een beeld krijgen van de persoonlijke situatie van een verdachte. En daarmee kan bij een rechtszaak rekening worden gehouden.
Hoe zijn de vragen gesteld?
De Nationale ombudsman kan wel kijken naar de wijze waarop de vragen tijdens een verhoor worden gesteld. Dat hebben we in de situatie van Klaas ook gedaan. Uit de informatie van de politie blijkt dat de bewuste vraag op een neutrale manier is gesteld. De vraag over wat het meest ingrijpende is wat Klaas is overkomen, is niet sturend en bevat geen oordeel. Ook heeft hij zelf de keuze gehad om te bepalen of hij wilde antwoorden op die vraag en welk antwoord hij wilde geven. Dat de impact van de vraag op Klaas zo groot blijkt, kan de politie niet worden verweten.
Tot slot hebben wij Klaas laten weten dat de politie geen rol heeft bij het verwijderen of vernietigen van zijn vingerafdrukken. Daarvoor kan hij terecht bij Justid.
Deze column verscheen in 2020 in het vakblad voor de politie 'Blauw'.