De ombudsman ziet verbeteringen in de situatie van Caribische studenten die naar Nederland komen om te studeren. Zo wordt de voorbereiding en begeleiding van studenten verbeterd. Ook komen de meeste Caribische studenten inmiddels in aanmerking voor een Nederlandse basiszorgverzekering en zorgtoeslag. De ombudsman ziet zeker nog ruimte voor verdere verbetering. Zijn laatste bevindingen publiceerde hij vandaag in een eindrapportage. Hij draagt nu het stokje over en roept de Regiegroep studiesucces Caribische studenten op om samen te werken en de situatie voor de studenten verder te verbeteren.
In 2020 deed de Nationale ombudsman onderzoek naar de problemen van studenten uit het Caribisch deel van het Koninkrijk als zij naar Nederland komen om te studeren. Hij constateerde dat de informatievoorziening en begeleiding voor studenten slecht was. Ook kregen ze voor hun vertrek naar Nederland geen Burgerservicenummer (BSN). Zonder BSN kunnen zij bijvoorbeeld geen bankrekening openen. Daarnaast konden ze, ondanks hun Nederlands paspoort, geen gebruik maken van een Nederlandse basiszorgverzekering. Daardoor kwamen ze niet in aanmerking voor zorgtoeslag. Studenten dachten dat zij hier wél voor in aanmerking kwamen en vroegen de toeslag toch aan. Hierdoor kwamen zij later in financiële problemen omdat zij deze toeslag moesten terugbetalen. Tot slot zag de ombudsman dat er problemen waren bij het terugbetalen van de studieschuld na terugkeer naar de eilanden. Dit zorgde voor grote financiële uitdagingen en problemen voor de Caribisch studenten.
Ombudsman zet in op verbetering
In het rapport Kopzorgen van Caribische studenten deed de ombudsman een aantal aanbevelingen. Om te voorkomen dat zijn rapport in een la zou belanden is hij druk aan de slag gegaan met het monitoren en najagen van de nodige verbeteringen. Nationale ombudsman Reinier van Zutphen: "Studenten uit Caribisch deel van het Koninkrijk lopen tegen allerlei problemen aan die studenten die in Nederland zijn geboren niet hebben. Dat is oneerlijk en kwalijk. Ik heb me dus samen met mijn collega's de afgelopen jaren flink ingezet om ervoor te zorgen dat de problemen van Caribische studenten zo snel mogelijk worden opgelost". De ombudsman riep onder andere ministers op tot actie, publiceerde voortgangsrapportages, zocht contact met andere belanghebbende partijen en organiseerde rondetafelbijeenkomsten.
Actie blijft nodig
Verbeteringen zijn er gelukkig gekomen, al zijn er ook aandachtspunten. Van Zutphen: "Er is voor Caribische studenten betere informatie en begeleiding. Daarnaast wordt bekeken hoe Caribische studenten bij aanvraag van studiefinanciering via DUO direct een BSN kunnen krijgen. Dat vind ik echt goede en mooie stappen. Daartegenover staat dan wel weer dat dit nog niet geregeld kan worden voor studenten van het komende studiejaar 2023-2024. Dat vind ik jammer en teleurstellend. Daarnaast zie ik dat studenten hulp nodig hebben bij het vinden van huisvesting en tijdige inschrijving in de BRP van gemeenten. Ook hebben ze meer hulp nodig bij de complexe wet- en regelgeving in Nederland. En ik zie ook nog steeds problemen met het aflossen van studieschulden bij terugkeer naar de eilanden. We kunnen met z'n allen dus niet verslappen en moeten blijven doorpakken."
Ombudsman geeft stokje door
De ombudsman geeft het stokje nu door. De afgelopen jaren is een sterke basis gelegd. De goede partijen weten elkaar te vinden en de opdracht is duidelijk. De ombudsman roept daarom de Regiegroep studiesucces Caribische studenten op om, waar mogelijk met het Arubahuis, het Curaçaohuis en het St. Maartenhuis, te kijken wat nodig is om de overgebleven problemen van Caribische studenten zo snel mogelijk op te lossen. En dat steeds onder de aandacht te brengen van overheidsinstanties. De ombudsman blijft de ontwikkelingen natuurlijk volgen en helpt Caribische studenten als ze een klacht hebben.
