De Onderwijsinspectie geeft radicaal vernieuwende scholen, zoals de Iederwijsscholen, voldoende ruimte om zich te verantwoorden. Dit kan op zo'n manier gebeuren dat geen afbreuk gedaan wordt aan hun uitgangspunten. Dit stelt de Nationale ombudsman in een rapport naar aanleiding van klachten van radicaal vernieuwende scholen. Wel meent de ombudsman dat het eerste bezoek van de Onderwijsinspectie aan startende scholen oriënterend van aard moet zijn en geen inspectie.
Radicaal vernieuwende scholen zijn opgericht vanuit een bepaalde overtuiging, bijvoorbeeld een filosofische. De ombudsman ontving van enkele van deze scholen klachten overde manier waarop de Onderwijsinspectie het toezicht uitoefende. Deze klachten hadden vooral betrekking op de situatie vóór de wijziging van de Leerplichtwet in 2007. Toen waren de eisen waaraan vernieuwende scholen moesten voldoen niet op alle punten even duidelijk, waardoor het voor deze scholen lastig was om in te schatten waarop de Onderwijsinspectie ze precies zou beoordelen. De ombudsman heeft onderzoek gedaan naar de situatie die ontstond na verduidelijking van de eisen aan deze scholen in de Leerplichtwet. Dit omdat hij het belangrijk vond de blik op de toekomst te richten.