2015/095 Nationaal Archief mag geen gearchiveerde foto's en brieven geven

Rapport

Een nabestaande wilde foto's en brieven van zijn vader en grootvader uit het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) en kreeg deze niet. De Nationale ombudsman heeft in een interventie toelichting gevraagd naar de wijze waarop het Nationaal Archief heeft gereageerd op het bezwaar van de nabestaande. Uitgangspunt daarbij is dat de Nationale ombudsman verwacht van overheidsinstanties zoals het Nationaal Archief dat het bij de behandeling van bezwaren en klachten een oplossingsgerichte houding aanneemt.

Het Nationaal Archief gaf op uitdrukkelijk verzoek van de Nationale ombudsman een uitgebreide toelichting waarom het de gekozen weg had bewandeld en wat de argumenten waren om de verzochte bescheiden niet te geven.

In de kern komt het erop neer dat de Archiefwet geen enkele mogelijkheid kent om stukken die aan het archief zijn overgedragen weer uit het archief te halen, terug te geven of op welke andere wijze dan ook weer terug te brengen naar de situatie van voor die overdracht. Eenmaal aan een archief, als bedoeld in de Archiefwet, overgedragen stukken kunnen niet aan het archief worden onttrokken met het oogmerk ze aan een derde te verstrekken, aldus het Nationaal Archief.

De Nationale ombudsman ziet dat het Nationaal Archief met de nabestaande in gesprek is gegaan en hem de gelegenheid heeft geboden zijn zienswijze op de weigering de stukken terug te geven in een hoorzitting toe te lichten. De ombudsman meent dat de algemene rijksarchivaris terecht heeft gezocht naar een behoorlijke manier om met het verzoek om te gaan. Gelet op de gevoelige materie heeft het Nationaal Archief met het houden van een hoorzitting voldoende recht gedaan aan verzoeker.

De Nationale ombudsman kan zich wel voorstellen dat er in de klachtenprocedure bij de nabestaande misverstanden zijn ontstaan over wat de rijksarchivaris uiteindelijk met het verzoek zou gaan doen, omdat er op de hoorzitting uitgebreid is stilgestaan bij een andere, niet met deze situatie vergelijkbare, situatie. Over die situatie is na tussenkomst van de Nationale ombudsman nader tekst en uitleg gegeven. Dat was wel nodig.

Instantie: Nationaal Archief

Klacht:

Onderzoek naar de wijze waarop het Nationaal Archief met het bezwaar tegen een weigering tot verstrekken van bescheiden uit het Nationaal Archief is omgegaan.

Oordeel:

Geen oordeel