2014/047: : IND schendt bijzondere zorgplicht voor suïcidale vreemdeling door hem contact met advocaat te onthouden

Rapport

Verzoeker, een asielzoeker, heeft zichzelf in zijn armen gesneden toen hij een afwijzende beschikking op zijn asielverzoek kreeg. Hij zat op dat moment in het aanmeldcentrum van Schiphol

Verzoeker klaagt erover dat de Immigratie en Naturalisatiedienst op vrijdag25 oktober 2013 zeer laat in de middag (tussen 17.30 en 18.00) de afwijzende beschikking op zijn asielverzoek aan hem heeft uitgereikt en naar zijn advocaat heeft gefaxt. Hierdoor was het voor verzoeker die avond en het gehele weekend dat daarop volgde niet mogelijk om met zijn advocaat in contact te treden, terwijl verzoeker hier gelet op zijn psychische gesteldheid dringend behoefte aan had.

Naar het oordeel van de Nationale ombudsman heeft de IND het vereiste van bijzondere zorg geschonden door alvorens de afwijzende beschikking aan verzoeker uit te reiken geen contact op te (laten) nemen met zijn advocaat, maar ook door dit na te laten toen via DJI werd gemeld dat verzoeker zichzelf had verwond en in de isoleercel was geplaatst.

In het Medifirst advies dat over verzoeker was opgemaakt stond onder meer dat indien verzoeker een afwijzende beschikking zou krijgen, er een risico bestond dat hij zichzelf fysiek iets zou aandoen. Dit was bekend bij de IND. De Nationale ombudsman heeft geconstateerd dat de betrokken partners in de vreemdelingenketen ketenbrede afspraken hebben gemaakt over hoe de partners elkaar informeren en samenwerken in geval van (mogelijk te verwachten) calamiteiten. Het is op zichzelf juist dat de IND-medewerker conform de werkafspraak heeft gehandeld door het bewakend personeel van DJI op de hoogte te brengen van de op handen zijnde uitreiking van een negatieve beschikking aan verzoeker. Hetzelfde geldt voor het afdelingshoofd van DJI, die na de zelfbeschadiging op zijn beurt weer de piketfunctionaris van de IND op de hoogte heeft gebracht van de plaatsing van verzoeker in de isoleercel. Echter, het geval van verzoeker geeft aan dat in de bestaande protocollen en werkafspraken de rol van de gemachtigde van de vreemdeling onderbelicht is gebleven. Immers, met de advocaat van verzoeker is de Nationale ombudsman van oordeel dat juist bij een vreemdeling de advocaat/gemachtigde ook fungeert als vertrouwenspersoon. Er kon dan ook in dit geval, met de achtergrond van verzoeker, niet volstaan worden met het per fax versturen van de afwijzende beschikking naar de advocaat van verzoeker. De Nationale ombudsman is het overigens met de staatssecretaris eens dat het informeren van een advocaat of gemachtigde van een vreemdeling geen taak is van de DJI. Het is in deze zaak niet gebleken dat DJI verzuimd heeft verzoeker bij het willen bereiken van zijn advocaat te ondersteunen, of anderszins te kort is geschoten.

De onderzochte gedraging van de IND is niet behoorlijk.

De onderzochte gedraging ten aanzien van DJI is behoorlijk.

Instemming:

De Nationale ombudsman heeft er met instemming van kennisgenomen dat de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie in de klacht van verzoeker aanleiding heeft gezien de bestaande werkwijzen en procedures tegen het licht te houden met als doelstelling verbetering van de informatievoorziening richting alle betrokken partijen, waaronder ook de Raad voor Rechtsbijstand. Tevens heeft de Nationale ombudsman er met instemming van kennisgenomen dat er al een verbetermaatregel is doorgevoerd, namelijk het in het logboek opnemen van een aantekening in geval er indicaties zijn die er op duiden dat psychische decompensatie bij een vreemdeling zou kunnen optreden

Instantie: Immigratie- en Naturalisatiedienst

Klacht:

verzoeker op vrijdag 25 oktober 2013 zeer laat in de middag (tussen 17.30 en 18.00) de afwijzende beschikking op zijn asielverzoek uitgereikt en naar zijn advocaat gefaxt

Oordeel:

Gegrond