Meedoen zonder beperkingen

Wetten en regels hinderen jongeren met een beperking

Op deze pagina

    Nieuwsbericht
    Een jongvolwassen man met een blauwe trui en kort donkerblond haar leunt met zijn ellebogen op een gebouw. Hij kijkt voor zich uit.

    Jongeren met een beperking lopen veel risico op langdurige financiële problemen. Dat komt onder andere door ingewikkelde wetten en regels, grote administratieve lasten, onzekere financiën en weinig toekomstperspectief.

    De overheid gaat ervan uit dat jongeren financieel voor zichzelf kunnen zorgen als zij 18 jaar worden, eventueel met hulp van ouders. Maar het leven van jongeren met een beperking ziet er vaak anders uit. Zij verdienen zelf meestal niet genoeg geld en zijn dan afhankelijk van de overheid. Zij geven vaak aan dat de overheid hen beperkt. Reinier van Zutphen: "Door alle regelingen bij elkaar worden jongeren steeds weer met hun beperking geconfronteerd. Dat is niet eerlijk. Wetten en regels moeten jongeren helpen, niet in de weg zitten."

    Conclusies en aanbevelingen

    De Nationale ombudsman onderzocht of jongeren met een beperking financiële problemen ervaren door de uitvoering van wetten en regels. Hij concludeert dat zelfredzaamheid een illusie is, door lastig te begrijpen wetten en regels, grote administratieve lasten en doordat hulp uit het sociale netwerk wordt overschat. Ook schrijft de ombudsman dat er voor deze jongeren weinig toekomstperspectief is en werken niet altijd loont. Verder schiet de informatieverstrekking tekort, ontbreekt soms specifieke deskundigheid, ervaren gemeenten een tekort aan tijd en geld en is de samenwerking tussen overheidsinstanties beperkt. De ombudsman roept de betrokken partijen op om de knelpunten samen op te lossen en te zorgen voor begrijpelijke informatie, persoonlijke begeleiding en financiële zekerheid. En jongeren te informeren over hun rechten en mogelijkheden. Werken moet bovendien van toegevoegde waarde zijn en niet leiden tot meer problemen.

    De burger kan het niet alleen

    In Nederland wonen naar schatting twee miljoen mensen met een beperking, zoals een lichamelijke of verstandelijke beperking of psychische problemen. Onder hen bevinden zich ook jongeren. Zij hebben het financieel niet makkelijk. Daarbovenop zorgen de huidige inflatie en hoge energie- en woonlasten voor extra problemen. De Nationale ombudsman maakt zich zorgen. Hij heeft daarom voortdurend aandacht voor burgers die financiële problemen hebben en afhankelijk zijn van de overheid. Hij benadrukt daarbij dat de overheid vaak te hoge verwachtingen heeft van de mate waarin burgers zich kunnen redden in het systeem.

    Bijlagen

    Juli 2023 Brief ombudsman aan Tweede Kamer over kabinetsreactie sociale minimarapporten (pdf, 85.32 kB)
    Reactiebrief kabinet op vier rapporten Nationale ombudsman over sociale minima (pdf, 307.77 kB)
    Rapport Meedoen zonder beperkingen (pdf, 1.38 MB)
    Infographic over de weg die jongeren met een beperking afleggen (pdf, 387.65 kB)