De Zeeuwse en de Nationale ombudsman, wie doet nu wat?

Op deze pagina

    Interview

    Foto van Gertjan van der Brugge, de Zeeuwse ombudsman

    5 vragen aan Gertjan van der Brugge, de Zeeuwse ombudsman

    De ruim 380.000 inwoners van Zeeland hebben met twee ombudsmannen te maken: de Zeeuwse ombudsman voor klachten over Zeeuwse gemeenten en hun samenwerkingsverbanden, en de Nationale ombudsman voor problemen met het waterschap, de provincie en alle rijksoverheidsinstanties. Voor inwoners is dat onderscheid niet altijd even logisch. Waarom is het in Zeeland zo geregeld? En hoe werkt de Nationale ombudsman samen met zijn Zeeuwse collega? We vroegen het Gertjan van der Brugge, de Zeeuwse ombudsman.

    1. Wat doet de Zeeuwse ombudsman precies? 

    “Eigenlijk hetzelfde als de Nationale ombudsman, alleen dan voor de dertien gemeenten in Zeeland. Dit houdt in dat de inwoners van Zeeland bij de Zeeuwse ombudsman terecht kunnen als er problemen zijn tussen hen en de gemeente. We geven adviezen en bemiddelen door zelf de gemeente te bellen of door een gesprek te regelen met de gemeente. Ook kijkt de Zeeuwse ombudsman of mensen wel aan het juiste adres zijn. Zo niet, dan zoeken we uit waar ze wel moeten aankloppen. Bij sommige klachten doen we onderzoek en schrijven we adviesrapporten waarin we bepalen of de klacht terecht is of niet. Gemeenten zijn trouwens niet verplicht om onze adviezen op te volgen, maar dit gebeurt meestal wel.”

    2. Waarom hebben Zeeuwse gemeenten een eigen ombudsman?

    “De Zeeuwse ombudsman bestaat al twintig jaar. De reden voor een eigen ombudsman is dat wij letterlijk dichterbij de Zeeuwse burger staan dan de Nationale ombudsman. Een voorbeeld: als iemand uit een klein dorp of gehucht belt, zoals Zonnemaire of Emmadorp, hoeven we niet op Google Maps te zoeken waar het ligt. Dat weten we. Ook kennen we de plaatselijke situaties en volgen we het lokale nieuws. Daardoor is een probleem vaak al voordat iemand het meldt bij ons bekend.

    “Wij hoeven een Zeeuws dorpje niet op te zoeken op Google Maps”

    Bovendien kennen wij alle klachtencoördinatoren van de aangesloten gemeenten. Zo kunnen wij snel schakelen en soms een burger nog dezelfde dag aan een oplossing helpen.

    Foto van de Zeeuwse ombudsman en de Nationale ombudsman
    Foto van de Zeeuwse ombudsman en de Nationale ombudsman
     

    3. Hoeveel klachten krijgt de Zeeuwse ombudsman en waar gaan die over?

    “Zo’n 250 klachten per jaar. De meeste klachten gaan over kwijtscheldingen van lokale belastingen en situaties waarin burgers vinden dat de gemeente hen niet goed heeft behandeld. Maar een klacht kan ook gaan over heel andere zaken, zoals de natuur. Denk aan bomen waarvan burgers vinden dat de gemeente ze moet kappen of dat ze juist moeten blijven staan.

    Wij gaan niet actief op zoek naar klachten. Wat we wel doen, is mensen die een klacht hebben ingediend bellen om te horen wat er met ons advies is gedaan en hoe de situatie nu is. Omdat we lokaal zo aanwezig zijn, houden burgers ons ook zelf op de hoogte.”

    “Soms sturen gemeenten mensen van het kastje naar de muur”

    De klachten die mij het meest bijblijven, hebben te maken met kinderen die in moeilijke situaties zitten. Of ouderen die niet weten waar ze moeten zijn en daardoor steeds eenzamer worden. Het is jammer dat dit gebeurt. De overheid is best handig ingericht, als je de weg weet tenminste. Maar soms sturen gemeenten mensen echt van het kastje naar de muur.”

    4. Wat vindt u van de samenwerking met de Nationale ombudsman?

    “Ik kan me voorstellen dat Zeeuwen soms niet snappen bij wie ze moeten zijn. Daarom werken we sinds begin dit jaar nauwer samen met de Nationale ombudsman. Inwoners van Zeeland hoeven zo niet meer bang te zijn om per ongeluk een klacht in te dienen bij de verkeerde ombudsman. Ook op bestuurlijk gebied is een betere samenwerking fijn. De Nationale ombudsman behandelt namelijk klachten over drie kwart van de Nederlandse gemeenten. Dat levert informatie op waarmee de Nationale ombudsman naar ministeries gaat om aandacht te vragen voor problemen in de uitvoering van beleid. Omdat de Zeeuwse gemeenten een eigen ombudsman hebben, miste de Nationale ombudsman tot nu informatie die wel bij ons bekend is.”

    5. In oktober gaat u samen met de Nationale ombudsman op pad in Zeeland. Wat verwacht u van deze provincietour?

    “Ik hoop duidelijk te maken dat de Nationale ombudsman en ik zeker niet elkaars concurrent zijn. Integendeel. Verder wil ik laten zien hoe we samen Zeeuwse burgers kunnen helpen, op een soepele en duidelijke manier. Tot slot streef ik als Zeeuwse ombudsman ernaar dat we in de toekomst niet meer nodig zijn. Dat gebeurt waarschijnlijk nooit, maar het is wel een mooi doel om naartoe te werken.”

    Waarom brengt de Nationale ombudsman dit?

    Van woensdag 2 tot en met zaterdag 5 oktober zijn Nationale ombudsman Reinier van Zutphen en zijn team op pad in de provincie Zeeland. Zij gaan daar met zo veel mogelijk inwoners, bestuurders en medewerkers van (overheids)instanties in gesprek. Tijdens deze provincietour wil de Nationale ombudsman een goed beeld krijgen van wat er speelt tussen de inwoners van Zeeland en de overheid. Het team van de ombudsman trekt daarbij samen op met de Zeeuwse ombudsman en beantwoordt vanuit een pop-up huiskamer vragen van de inwoners van Zeeland.