De relatie tussen burger en overheid is sterk in beweging. Naast de mogelijkheden om invloed uit te oefenen door te stemmen, verwachten burgers dat zij de kans krijgen om mee te praten en invloed uit te oefenen op keuzes die hun directe omgeving raken. Dat kan variëren van de keuze voor de plaats van een bushalte, het bieden van de mogelijkheid om zelf een buurthuis te beheren tot de aanleg van een snelweg. Burgerparticipatie daagt de overheid uit nieuwe manieren te vinden om burgers met hun belangen, kennis en ervaring het beste te laten participeren.
Op de agenda in 2020
Informatieverstrekking rondom vergunningverlening
De Nationale ombudsman ontving signalen van burgers over het geven van informatie rondom vergunningverlening. De informatie bleek vaak onvoldoende begrijpelijk en burgers lang niet altijd te bereiken. Daarom is de Nationale ombudsman in 2018 een onderzoek gestart: Hoe ervaren burgers de het geven van informatie en op welke punten kan dit verbeterd worden? Dit onderzoek heeft geresulteerd in het rapport ‘Informeren = Publiceren?’ en de Poster Informatiescan, die op 8 maart 2019 zijn gepubliceerd. In het rapport zijn enkele uitgangspunten voor de overheid geformuleerd: Wees (pro)actief, bied maatwerk en zorg voor toegankelijke informatie. In het vervolgonderzoek volgt de ombudsman een jaar lang verschillende overheidsinstanties bij het doelbewust toepassen van deze uitgangspunten. Om de overheidsinstanties te ondersteunen en inzicht te krijgen in de effectiviteit van het onderzoek.
“Mijn zorg, mijn zaak.” Betrokken zijn bij je eigen behandeling
In dit project onderzoekt de Kinderombudsman hoe (chronisch) zieke kinderen en jongeren in de leeftijd vanaf 9 jaar worden betrokken bij hun medische behandeling. Hierbij wordt breder gekeken dan alleen naar de beslissingen die in de behandelkamer worden gemaakt. Zo is er ook oog voor de leefomgeving van het kind: hoe gaat het bijvoorbeeld met afspraken die gemaakt moeten worden met school rondom de ziekte en behandeling van het kind? Met dit onderzoek, dat in het najaar van 2019 is gestart, wil de Kinderombudsman achterhalen hoe kinderen betrokken worden bij hun eigen behandeling: wat gaat goed en wat kan beter? Naast de informatie die kinderen zelf geven, worden ook de volwassenen betrokken die bij de beslissingen een grote rol spelen. Hiermee wil de Kinderombudsman de kans vergroten dat verbeteringen daadwerkelijk gerealiseerd worden.
Participatie bij infrastructurele rijksprojecten
De Nationale ombudsman heeft in 2018 en 2019 onderzoek gedaan naar de manier waarop burgers worden betrokken bij infrastructurele rijksprojecten. Dit onderzoek heeft geresulteerd in het rapport ‘Een goed begin is het halve werk’. Conclusie: het betrekken van burgers is van groot belang, vanaf het begin van het infrastructureel rijksproject. In het rapport staan randvoorwaarden voor de overheid bij het maken van een goed begin. De Nationale ombudsman vraagt ook in 2020 aandacht voor het belang van deze randvoorwaarden om ervoor te zorgen dat de burger op het netvlies blijft staan en betrokken wordt.
